O municipio de Cerceda atesoura séculos de historia, como demostran os vestixios arqueolóxicos máis antigos do municipio, que sitúan as primeiras poboacións na época dos asentamentos celtas.
Existen dúas localizacións pertencentes á cultura castrexa: o castro de Coto de Guichar, situado na parroquia das Encrobas, e o castro de Cerceda, no que se atopou un fermoso torques de ouro que na actualidade está exposto no Museo Provincial de Lugo.
A arquitectura relixiosa ocupa un lugar destacado no patrimonio do concello. Son numerosas as capelas e igrexas que se erguen nestas terras, predominando as que posúen características propias do estilo románico. Entre elas hai que destacar as de Santo André de Meirama, San Martiño de Rodís e San Román das Encrobas, a máis antiga e interesante dende o punto de vista artístico e arqueolóxico, construída no século XII e reformada no ano 1720.
En canto ao patrimonio civil, os pazos representan a herdanza da arquitectura tradicional galega da Idade Media en Cerceda. Estas casas fidalgas, construídas entre os séculos XVII e XVIII, constitúen un tesouro arquitectónico da época na que familias descendentes da nobreza e liñaxe, como as de Andrade ou Becerra, atraídas pola serenidade e fertilidade destas terras, deixaron a súa pegada.
Unha das pezas principais deste patrimonio é o Pazo de Boedo, declarado Ben de Interese Cultural en 1994, do que só se conserva un caserón cun par de chemineas e uns brasóns que lembran as súas orixes. Destacan tamén o Pazo-Torre de Gontón (As Encrobas), cuxa torre de orixe medieval alberga na actualidade as oficinas da empresa mineira LIMEISA, e o Pazo das Lavandeiras, de estilo barroco pertencente ao século XVIII, completamente restaurado e integrado no conxunto histórico da liñaxe dos Becerra.
Cerceda conta ademais con numerosos cruceiros, diseminados por todo o territorio, como os de Rodís, Meirama ou Xesteda, que presiden os adros das igrexas, e con algunhas casas tradicionais como o Casal do Igrexario, casa de labranza dos anos vinte construída en pedra, madeira e tella, que constitúen unha boa mostra da nosa arquitectura popular.
